تب یونجه (رینیت آلرژیک)؛ علائم تا درمان

تب یونجه یا رینیت آلرژیک یک بیماری شایع با علائمی شبیه به سرماخوردگی است و معمولا با عطسه، احتقان، آبریزش بینی و فشار سینوسی همراه است. علی رغم نام رایج آن، این بیماری ناشی از یونجه نیست و منجر به تب نمی شود. علت تب یونجه، واکنش آلرژیک به مواد معلق در هوا مانند گرده است. زمان وقوع آن بستگی به این دارد که فرد به چه ماده یا آلرژنی واکنش نشان دهد.

تب یونجه چیست؟

تب یونجه یک واکنش آلرژیک به مواد معلق در هوا مانند گرده گل است.

آلرژی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی یک ماده بی ضرر را با ماده مضر اشتباه می گیرد و بدن برای مبارزه با آن، مواد شیمیایی آزاد می کند. این واکنش همان چیزی است که باعث بروز علائم می شود.

آلرژن ها اغلب مواد رایجی هستند که سیستم ایمنی در اکثر افراد یا به آنها واکنش نشان نمی دهد، یا واکنش خفیفی نشان می دهد.

با این حال، برخی از افراد نیاز به درمان دارند، زیرا علائم آنها، انجام وظایف روزانه را دشوار می کند. درمان ممکن است علائم را از بین نبرد، اما می تواند آنها را تسکین دهد.

علائم تب یونجه

بسته به اینکه بیمار به چه ماده ای حساسیت دارد، علائم می تواند در زمان های مختلف سال شروع شود. فردی که به یک گرده معمولی حساسیت دارد، زمانی که تعداد گرده ها زیاد باشد، علائم شدیدتری خواهد داشت.

علائم رایج عبارتند از:

• عطسه کردن
• چشمان اشک آلود
• خارش گلو
• انسداد، خارش یا آبریزش بینی

علائم شدید ممکن است شامل:

• تعریق
• سردرد
• از دست دادن بویایی و چشایی
• درد صورت به علت انسداد سینوس ها
• خارش گلو، بینی و گوش

برخی از افراد ممکن است دچار خستگی، تحریک پذیری و بی خوابی شوند.

افراد مبتلا به آسم ممکن است در زمانی که علائم تب یونجه شایع می باشد، خس خس سینه و تنگی نفس بیشتری داشته باشند.

علت رینیت آلرژیک یا تب یونجه

تب یونجه زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی یک ماده معمولی بی ضرر در هوا را با یک تهدید اشتباه بگیرد.

بدن برای حمله به تهدید، آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین IgE تولید می کند و هیستامین شیمیایی آزاد می کند. هیستامین باعث بروز علائم می شود.

محرک های فصلی تب یونجه شامل گرده ها و هاگ هایی است که فقط در زمان های خاصی از سال باعث ایجاد علائم می شوند.

نمونه هایی از محرک های تب یونجه عبارتند از:

• گرده درختان در بهار
• گرده چمن در اواخر بهار و تابستان
• گرده علف های هرز به ویژه در فصل پاییز
• قارچ ها و هاگ های کپک، بیشتر در هوای گرم رایج است.

سایر محرک ها عبارتند از مو یا شوره حیوانات خانگی و کپک . محرک هایی که می توانند منجر به علائم تب یونجه شوند دود سیگار، عطرها و دود گازوئیل هستند.

عوامل خطر در تب یونجه

برخی عوامل، خطر ابتلا به تب یونجه را افزایش می دهند.

• عوامل ژنتیکی: اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده تب یونجه یا آلرژی دیگری داشته باشد، خطر ابتلا بیشتر است.
• سایر آلرژی ها یا آسم: افراد مبتلا به سایر آلرژی ها یا آسم نیز احتمال بیشتری دارد که تب یونجه داشته باشند.
• جنسیت و سن: قبل از نوجوانی، تب یونجه در پسران شایع‌تر است، اما بعد از نوجوانی، زنان بیشتر مبتلا می‌شوند.
• تاریخ تولد: افرادی که در فصل گرده های زیاد به دنیا می آیند کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به تب یونجه هستند.
• دود سیگار: قرار گرفتن در معرض دود سیگار در سال های اولیه زندگی خطر ابتلا به تب یونجه را افزایش می دهد.

نوزادی که عفونت های کمتری در دوران کودکی داشته است ممکن است در آینده در خطر ابتلا به مشکلات خود ایمنی بیشتری باشد.

تشخیص تب یونجه چگونه است؟

به منظور یک تشخیص دقیق، پزشک علائم را بررسی می کند و در مورد سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی سؤال می کند.

• آزمایش خون یا پوست می تواند مشخص کند که بیمار به کدام ماده حساسیت دارد.
• در یک آزمایش پوستی، پوست با مقدار کمی از یک آلرژن شناخته شده خراشیده می شود.
• آزمایش خون سطح آنتی بادی های IgE را مشخص می کند. در صورت وجود آلرژی، این  افزایش خواهد یافت. آزمایش حدود ۲۰ دقیقه زمان می برد.
• آنتی بادی IgE صفر نشان دهنده عدم حساسیت است، در حالی که ۶ نشان دهنده حساسیت بسیار بالا است.
• یکی دیگر از تست های پوستی شامل تزریق یک آلرژن به زیر پوست و بررسی واکنش حدود ۲۰ دقیقه بعد است.

درمان تب یونجه

طیف وسیعی از درمان‌های بدون نسخه (OTC) می‌تواند به مدیریت بیماری تب یونجه کمک کند.

• اسپری‌ها یا قرص‌های آنتی‌هیستامین: این نوع از داروها، آزادسازی هیستامین شیمیایی را متوقف می‌کنند. آنها معمولا به طور موثر علائم آبریزش بینی، خارش و عطسه را تسکین می دهند، اما انسداد سینوس های احتقانی را باز نمی کنند. آنتی هیستامین های قدیمی می توانند باعث خواب آلودگی شوند.
• قطره های چشمی: این قطره ها خارش و تورم چشم را کاهش می دهند. آنها معمولاً در کنار سایر داروها استفاده می شوند. قطره های چشمی اغلب حاوی کروموگلیکات هستند.
• کورتیکواستروئیدهای بینی: این اسپری ها، التهاب ناشی از تب یونجه را رفع می کنند. آنها یک درمان طولانی مدت ایمن و موثر ارائه می دهند. ممکن است یک هفته طول بکشد تا درمان موثر انجام شود.

به عنوان مثال می توان به فلوتیکازون (فلوناز)، فلوتیکازون (ورامیست)، مومتازون (ناسونکس) و بکلومتازون (بکوناز) اشاره کرد.

• کورتیکواستروئیدهای خوراکی: علائم شدید تب یونجه ممکن است به قرص های پردنیزون که توسط پزشک تجویز می شود، به خوبی پاسخ دهند. این قرص ها فقط برای استفاده کوتاه مدت هستند. استفاده طولانی مدت با آب مروارید، ضعف عضلانی و پوکی استخوان مرتبط است.
• ایمونوتراپی: ایمونوتراپی می تواند با حساسیت زدایی تدریجی سیستم ایمنی بدن نسبت به آلرژن هایی که باعث ایجاد علائم می شوند، تسکین بلند مدت ایجاد کند. معمولاً به صورت واکسن های آلرژی یا قطره های زیرزبانی برای افرادی که علائم آن ها جدی است و با روش های دیگر درمان نشده اند، انجام می شود.

ایمونوتراپی ممکن است منجر به بهبود پایدار علائم آلرژی شود و می تواند به جلوگیری از گسترش آسم و آلرژی های جدید کمک کند.

در دوران بارداری، مهم است که قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت شود تا از اثرات نامطلوب احتمالی بر رشد جنین جلوگیری شود.

پیش آگهی تب یونجه

در حال حاضر هیچ درمانی برای تب یونجه وجود ندارد. با این حال، علائم را می توان در مواقعی از سال که میزان گرده ها بالا است، مدیریت کرد.

برای اثربخشی درمان در سال اول، باید ۳ ماه قبل از فصل پخش گرده، درمان شروع شود.

ادامه درمان می تواند تاثیری بر کاهش علائم، بهبود ایمنی در برابر آلرژن و افزایش کیفیت زندگی داشته باشد. نشان داده شده است که سه سال درمان، منجر به حساسیت زدایی طولانی مدت در برابر گرده ها می شود.

با این حال، اگر علائم پس از یک سال به طور قابل توجهی بهبود نیافت، درمان باید متوقف شود زیرا بعید است که موثر باشد.

تب یونجه می‌تواند جدی‌تر شود و به سمت ریه‌ها حرکت کند و به آسم آلرژیک تبدیل شود. افراد مبتلا به آلرژی به گرده همچنین می توانند بیشتر در معرض سایر آلرژی ها مانند عدم تحمل مواد غذایی قرار گیرند.

تب یونجه شدید همچنین می تواند غشاهای مخاطی بینی را نسبت به سایر محرک ها مانند دود سیگار یا هوای خشک حساس تر کند. این شرایط می تواند منجر به سینوزیت شود.

هر برنامه درمانی کارآمد است. با تشخیص و درمان مناسب، سلامت موها قابل بازگشت است.

انجام آزمایش در منزل توسط آزمایشگاه جردن

لازم است آگاه باشید که برای انجام آزمایش، نیازی به مراجعه حضوری به ازمایشگاه نیست و شما می توانید آزمایش خود را در منزل  انجام دهید.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک جردن جهت رفاه حال شما امکان اعزام کارشناس به منزل را جهت خونگیری فراهم آورده است.

جهت هماهنگی ، با شماره های ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۵ و ۰۹۱۲۸۹۰۵۰۶۶ تماس حاصل فرمایید.